ती

ती छोटीशी सात-आठ वर्षांची चिमुरडी, आपल्या आईचं बोलणं मन:पुर्वक ऐकत होती. तीच्या खांद्यावर हात ठेवून आई सांगत होती, "मधु, तु मोठी झालीस आणि तुला कुणी नाव विचारलं तर फक्त मधुगंधा सांगायचंस. ना आईचं नाव, ना बाबांचं नाव आणि ना आडनाव. तू ’तू’ आहेस. कुठल्या एका देशाची नाहीस, कुठल्या एका जातीची नाहीस आणि कुणाचाही तुझ्या आयुष्यावर हक्क नाही. तु जगणार आहेस, केवळ ’मधु’ म्हणून!"
    ती भान हरपून आपल्या आईकडे पहात होती. सतत अबोल असणारी, आपल्यावर माया करणारी आई, आज काही वेगळंच सांगते आहे. सगळंच तीला कळंत होतं असं नाही. पण एवढं मात्र कळत होतं की, ते चांगलं आहे. या जाणिवेने मग ती स्वत:शीच हसली, आणि तिच्या गुलाबी गालांवर अजुन मोहक छटा उमटली! ती आईला घट्ट बीलगली.
     पण आईला मात्र वाटत राहिलं, ’ आपल्याला हवं तसं आयुष्य कुठे जगता येतं? असं एखाद्या लहान मुलाच्या मनावर आत्तापासून कितीही ठसवलं तरी त्याचं मन कोणत्या गोष्टिकडे वळॆल हे सांगता येत नाही. ’ पण तरीसुद्धा ती प्रयत्न करणार होती, तीला फक्त ’माणुस’ बनवण्याचा!